ЛЕЗГИ МИЛЛЕТДИННИ МЕДЕНИЯТДИН
ФЕДЕРАЦИЯДИН ДЕРЕЖАДИН АВТОНОМИЯ

Москвада «Акьвадарвидин сихилдин тар» тIвар алай цIийи филмадин къалурун фена. Ам тIвар – ван авай лезги шаир, алим, къанунарни адетар чидай касАлкьвадар Гьасаназ талукь тир. И филма язва II-лагьайди «Урусатдин дамах тир мусурманар» кинодокументал проектдин жергеда.

Мярекат I8-й декабрдиз Урусатдин Президентдив гвай Дагъустандин Гьамишан векилатдин чIехи кIвале фена. Мярекат гьазур авурбур тир Лезги автономияни Дагъустандин Гьамишан векилат.

Играми мугьманар тир РАН-дин Философиядин институтдин кьил Абдусалам Гьуьсейнов, Алкьвадар Гьасанан хтул, гьадалай гъейри «Просвещение» тIвар алай фонддин кьил Магьмуд Абдулкеримов, Исламдин меденият, илим, кIелунар хкаждай фонддин кьилин чка кьадайди Али Вячеслав Полосин ва мсб.

Филма авун Алкьвадар Гьасаназ I80-йис хьуниз талукь я. И чIехи проект туькIуьрайбур язва Урусатдин мусурманрин кьилин идарадин жемятрин тешеилатрихъ галаз кIвалахдай хелин чIехиди, миллетар чирунин алим Агьмад Макаровни кинодокументал пешекар Ильяс Богатырев. Яргъивал язва адан 26 декьикьадилай са куьлуь артух.

Мярекат Гьамишан векилатдин кьилин чка кьадайда Изумруд Мугьутдиновади ахъайна. Адаз вирибуруз салам гана, пара сагърай лагьана атана и йикъуз «вири Дагъустандин миллетрин кIвализ».

Ахпа гаф къачуна Лезги миллетдинни медениятдин автономиядин маджлисдик квай Амил Саркарова. Ада ахъайна кIватI хьайибуруз ЛММФДАди идалай вилик Москвадин миллетрин кIвале Алкьвадар Гьасаназ талукь тир мярекат тухвайди, «Ам чирвилер гуна гьардаз виридалайни хъсан арха тир…» тIвар алай, ва гьакIни масса мярекатрик диридаказ уртах тирди.

Ахпа ада гаф чIехи лезги алимдиз, Алкьвадар Гьасанан веледдиз Абдусалам Гьуьсейноваз гана. Ада сагърай лагьана вирибуруз, и филма ийиз, мярекат гьазуриз куьмек гайи, гьакIа вири атайбурузни. Мадни алимди лагьана, Алкьвадар Гьасанан эсерар лап вини дережадин асулвал авайбур тирди чаз виридаз, амма гьикI ятIани адан исятда тек са ктаб «Асари Дагъустан» - я урусни лезги чIалариз тарджума авунвайди.

Адалай кьулухъ Дагъустандин лайих тир муаллим Магьмуд Абдулкеримовани вичин гаф лагьана. Ада Алкьвадар Гьасан I9-й асирда Дагъустандиз хьайи авай чIехи рухвайрикай сад лагьай жергейра авай кас тирди тестикьна.

Ахпа вири кIватI хьайибур филмадиз килигна. Ам виридаз лап иер акуна, са нефес чIугуналди фена, пара цIийи чирвилерни фикирар гана. Килигна куьтягьайла, проект кьилиз акъудайбуру – Агьмад Макарова, Ильяс Богатырева, арIцунин патахъай вири туькIуьрай фонддин векил Али Вячеслав Полосина чпин гафар лагьана.

Абуру чеб Дагъустандиз физ, ана авай инсанрихъ галаз кIвалахиз гьикьван шад тиртIа, ахъайна. Мадни Алкьвадар Гьасан вири Къавкъаздин, Урусатдин дамах тирди лагьана, адан эсерриз, кIвалахриз, фикирриз са вахтунани рекьин тийидай къуват авайди тестикьарна.

ИкI мярекат яваш-яваш куьтягь хьана. Ам лап хъсандаз, чимидаз кьиле фена, атай вири ксар хъсан фикирар аваз хъфена. Гила чун акъвазда филма дагъустанда къалурунрихъ.