Меркезди салют гайи Лезги
Машгьур генерал Магьмуд Абилован уьмуьрдикайни дяведа игитвилерикай суьгьбет
Хел: 
ЛММФДАдин корресподентрин кIватIалди играми кIелзавайбуруз Самурдихъай кьибле патан лезги чилерикай макъалайрин жергедиз килигун теклифзава. И макъалайрин къене чна хуьрерикайни чилерикай, гьа патарай тир машгьур, тIвар-ван авай инсарикай ахъайда. Гьадалай гъейри, кьибле патан лезги вилаятдин халкьдин уьмуьрда авай хатайрикай ва везифайрикай фикир ийида.
Сад лагьай макъалада чаз аскердин дережадилай эгючIна генералдив агакьай, са шумуд гьуьрметлу дяведин ва гьукуматдин гецIияр («награды») къачур генерал-майор Магьмуд Абиловакай ахъайиз кIанзава.
Магьмуд Абилов I898-лагьай йисуз кесиб лезги лежбер Абдулрзадин хизанда дидедиз хьана. Къведай генералдин хайи диге КцIар райондин Укур хуьр тир. Хизан гьикьван кесиб тиртIани, адан бубади, Магьмудан кIелуниз темягь акурла , хва Ялама хуьруьн мектебдик кутуна.
Магьмуда хъсан кIелзавай, амма I9I5-лагьай йисуз адан буба кьена, мектебдиз хъфидай мумкинвал амукьнач. Кьве йисалай адан дидени амукьнач. Магьмудан уьмуьр гьикьван четин тиртIани, адавай вичин кьил хуьз хьана.
I920-лагьай йисуз къанни кьве йис хьанвай Магьмуд вичин къастуналди Кьибле патан Къавкъазда советрин къуват («власть») эцигун патал физвай XI-лагьай кьушундик экечIна. Дяведин халисан уртах ам Гюржистандин меньшевикрин аскеррихъ галаз акьунра («столкновения») хьана. Дяведа ада вич кьегьал яз къалурна.
Магьмуд Абилов Граждан дяве куьтягь хьайилани Яру Кьушунрин жергейра амукьна. I922-лагьай йисуз ада гъвечIи командирар гьазурзавай Бакудин дяведин мектеб куьтягьна. Ахпа йисни зур ам Яргъа РагъекъечIдай пата («Дальний Восток») взводдин командир тир.
Абилов Азербайджанда, Гюржистанда дяведин къуллугъра хьана, Москвада курсара кIелна. Са арадилай ам мад Яргъа РагъекъечIдай патаз акъатна. I938-й, I939-й йисуз Хасан вирелни Монголияда Халхин-Гол вацIал японрихъ галаз хьайи ягъунра уртах тир.
ЧIехи дяведин лап сифте кьилера, I94I-й августдиз, Абилов тежриба авай офицер хьиз Москвадиз Яру кьушундин Генштабдин академиядиз эверна. Дяве эгючIнамазди, лезги офицердин I46-й бригада лап къати ягъунрик акатна. А вахтуна полковник Абиловаз Демянск шегьердин кIиник фейи ягъунра игитвал патал Дяведин Яру Пайдахдин орден («орден Боевого Красного Знамени») гана.
Ахпа Абилован дивизия рагъакIидай патан фронтдиз Смоленск шегьердин патаз ракъурна. 70-й дивизияди немсерихъ галаз са шумуд ягъунра вич лап хъсан къалурна, Урусатда, Белоруссияда пара шегьерарни хуьрер азад авуна.
Лезги полковникди тIвар авай рехъ къачуна, Демянскдилай эгючIна гьатта Берлиндиз кьван, Эльба вацIал кьван, американрин кьушунрихъ галаз гьалтдалди. Берлин къачудалди вилик, I945-йисан 20-й апрелдиз Совет гьукуматдин Халкьдин Комиссаррин Маджлисди («Совет Народных Комиссаров») адаз генерал-майор тIвар гана. А вахтуна Абилован 47 йис тир. Ам язва авай са дяведин генерал Дагъустанда, кьведакай сад Азербайджанда, ЧIехи дяведин вахтуна ихьтин еке дережадин тIвар къачур.
I945-й йисан 2-й майдиз Москвадини амай вири союздин республикайрин меркезри Берлиндин патарив фашистр ин эхиримжи аскерар кьуна гьич авур советрин кьушунриз салют гузвай. И кIвалахдин тIварцIив кьунвай приказда Магьмуд Абилован тIварни ава.
Лезги генералдин зегьметар гьукуматдиз акун тавуна тунач. Адаз Суворован 2-й дережадин, Кутузован 2-й дережадин орденар, Богдан Хмельницкийдин, Яру Гъетин («Красной Звезды») орденар, ибурулай гъейри пара медалар гана. Абиловаз кьилдин чарар Михаил Калининан, СШАдин президент Трумэнан патай атана.
КцIар шегьерда кьулан майдандиз, юкьва авай куьчедиз Абилован тIвар ганва, авазва адан куьче Бакудани. КцIарин майдандал лезги генералдин кьакьан имарат эцигнава. Макъалада кхьидайла «Махачкалинские известия» газетдин, «Википедия», маса сайтрин малуматар кардик кутунва.
Сад лагьай макъалада чаз аскердин дережадилай эгючIна генералдив агакьай, са шумуд гьуьрметлу дяведин ва гьукуматдин гецIияр («награды») къачур генерал-майор Магьмуд Абиловакай ахъайиз кIанзава.
Магьмуд Абилов I898-лагьай йисуз кесиб лезги лежбер Абдулрзадин хизанда дидедиз хьана. Къведай генералдин хайи диге КцIар райондин Укур хуьр тир. Хизан гьикьван кесиб тиртIани, адан бубади, Магьмудан кIелуниз темягь акурла , хва Ялама хуьруьн мектебдик кутуна.
Магьмуда хъсан кIелзавай, амма I9I5-лагьай йисуз адан буба кьена, мектебдиз хъфидай мумкинвал амукьнач. Кьве йисалай адан дидени амукьнач. Магьмудан уьмуьр гьикьван четин тиртIани, адавай вичин кьил хуьз хьана.
I920-лагьай йисуз къанни кьве йис хьанвай Магьмуд вичин къастуналди Кьибле патан Къавкъазда советрин къуват («власть») эцигун патал физвай XI-лагьай кьушундик экечIна. Дяведин халисан уртах ам Гюржистандин меньшевикрин аскеррихъ галаз акьунра («столкновения») хьана. Дяведа ада вич кьегьал яз къалурна.
Магьмуд Абилов Граждан дяве куьтягь хьайилани Яру Кьушунрин жергейра амукьна. I922-лагьай йисуз ада гъвечIи командирар гьазурзавай Бакудин дяведин мектеб куьтягьна. Ахпа йисни зур ам Яргъа РагъекъечIдай пата («Дальний Восток») взводдин командир тир.
Абилов Азербайджанда, Гюржистанда дяведин къуллугъра хьана, Москвада курсара кIелна. Са арадилай ам мад Яргъа РагъекъечIдай патаз акъатна. I938-й, I939-й йисуз Хасан вирелни Монголияда Халхин-Гол вацIал японрихъ галаз хьайи ягъунра уртах тир.
ЧIехи дяведин лап сифте кьилера, I94I-й августдиз, Абилов тежриба авай офицер хьиз Москвадиз Яру кьушундин Генштабдин академиядиз эверна. Дяве эгючIнамазди, лезги офицердин I46-й бригада лап къати ягъунрик акатна. А вахтуна полковник Абиловаз Демянск шегьердин кIиник фейи ягъунра игитвал патал Дяведин Яру Пайдахдин орден («орден Боевого Красного Знамени») гана.
Ахпа Абилован дивизия рагъакIидай патан фронтдиз Смоленск шегьердин патаз ракъурна. 70-й дивизияди немсерихъ галаз са шумуд ягъунра вич лап хъсан къалурна, Урусатда, Белоруссияда пара шегьерарни хуьрер азад авуна.
Лезги полковникди тIвар авай рехъ къачуна, Демянскдилай эгючIна гьатта Берлиндиз кьван, Эльба вацIал кьван, американрин кьушунрихъ галаз гьалтдалди. Берлин къачудалди вилик, I945-йисан 20-й апрелдиз Совет гьукуматдин Халкьдин Комиссаррин Маджлисди («Совет Народных Комиссаров») адаз генерал-майор тIвар гана. А вахтуна Абилован 47 йис тир. Ам язва авай са дяведин генерал Дагъустанда, кьведакай сад Азербайджанда, ЧIехи дяведин вахтуна ихьтин еке дережадин тIвар къачур.
I945-й йисан 2-й майдиз Москвадини амай вири союздин республикайрин меркезри Берлиндин патарив фашистр ин эхиримжи аскерар кьуна гьич авур советрин кьушунриз салют гузвай. И кIвалахдин тIварцIив кьунвай приказда Магьмуд Абилован тIварни ава.
Лезги генералдин зегьметар гьукуматдиз акун тавуна тунач. Адаз Суворован 2-й дережадин, Кутузован 2-й дережадин орденар, Богдан Хмельницкийдин, Яру Гъетин («Красной Звезды») орденар, ибурулай гъейри пара медалар гана. Абиловаз кьилдин чарар Михаил Калининан, СШАдин президент Трумэнан патай атана.
КцIар шегьерда кьулан майдандиз, юкьва авай куьчедиз Абилован тIвар ганва, авазва адан куьче Бакудани. КцIарин майдандал лезги генералдин кьакьан имарат эцигнава. Макъалада кхьидайла «Махачкалинские известия» газетдин, «Википедия», маса сайтрин малуматар кардик кутунва.
Сулейман Джафаров
Корреспондентский корпус ФЛНКА
Сайтдин халисан уртах хьун патал регистрация авун кIан я.
Мумкин я ваз килигиз кIан хьун:
Къейд эцигун