Rus Eng Az Lz

ЛЕЗГИ МИЛЛЕТДИННИ МЕДЕНИЯТДИН
ФЕДЕРАЦИЯДИН ДЕРЕЖАДИН АВТОНОМИЯ

Меркездай Кьибле Дагъустан аквазвач

Вагьаб Казибеков Кьибле Дагъустандиз амукьай арцI ракъуруникайни миллетрин дуствиликай

 

ЛММФДАдин суалриз  тIвар-ван авай рутул спортсменни джемятдин кархъан Вагьаб Казибекова жавабар гана. Вири гьукуматдиз ам чизвайди я юкьвар кьунай Европадин кьведра чемпион хьиз. Амма ам галаз са чиляй тирбуруз Казибеков са вахтуна Рутул чилин кьил хьизни вичин кIеви къаст авай джемятдин кархъан хьиз чизва.


Ада чаз Кьибле патан Дагъустандинни республикадин къуватрин арада авай галкIурунрикай, гьамиша авай иниз арцI тимил гунин четинвилерикай ахъайна. Ибурухъ галаз санал, авай хъсан патарикайни рахана. Кьибле патан Дагъустандин халкьарин арада алакъаяр адаз пара умуд квайбур хьиз аквазва.


Вагьаб Гьаджиевич, и вахтуна гьикI физва Кьибле патан Дагъустанда кIвалахар?


Чаз аквазва гьалар писзавайди. Жемятдин диривал, агьалийрин къанажагъ лап тIимил я, гзафни суваринни суварин вилик квай чилера. Меркездин, «юкьван» патай чаз авай дикъет анжах амукьайди я. Кьибле патан Дагъустандин четинвилериз тIимил килигзавайди я.


Эхиримжи вахтара вуч дегиш хьанва?


Бюджетдай къвезвай кьадаррин арада авай фаркь чIехи хьана. 2006 - 20I4-й йисарин къене бюджетдин арцI паюнри лап чIехи фаркь къалурзава. Кьибле патан Дагъустандиз авайдалай тIимил арцI акъайзава.


Магьарамдхуьруьн чил – 5,502 агъзур манат са касдал


СтIал Сулейманан чил – 7,920 а.м.


Дербен чил– 2,95I а.м. ва мадни гьакIа.


Гила килиг Кефер патан Дагъустандин районриз:


Гъергъебел чил – 30,832 а.м.


ЧIарода чил – 33,264 а.м.


Гьумбет чил – I6,20I а.м.


Къумтуркъала чил – I9, 2I9 а.м.


ТIляратIа чил -  I9,974 а.м., гьакIни мсб.


Дагъустандай хъфена маса вилаятра кIвалахзавайбурун, гзафни-гзаф лезгийрин, кьадарар пара хьана. КIвалах тахьун 80 процентдив агакьзава. Чна рикIел хкин кьадарар чи миллетрикай Дагъустандай хъфена Урусатда масанра кIвалахзавайбурун, гьабурук кваз: аварар – 30,86I кас (20,9%), даргияр – 23,0I9 кас (I5,7%), къумукьар – 30,I93 кас (2I,4%), лезгияр – 62,073 кас (42,3%).


Гила фикир куьне ая.


Кьибле патан Дагъустандинни Магьачкъаладин алакъаяр гьихьтинбур я?


Абуруз гьар жуьре патарихъай килигайтIа жезва. Авазва халкь, жемят, авазва гъиле къуват авайбур, къуллугърал алайбур. Абарун арада лап дерин кьвал ава. Жемятар квач гьукуматдин уьмуьрдик. Сиясатхъанрихъ («политики») инсанар чIалахъ жезвач. Къуватдиз акси тирбур тазвач, тергзава. Авач сада садахъ галаз дуьздаказ ацукьна санал рахун.


Квез чиз, и вилаятдин чIехи четинвилер гьибур я?


Инсанрихъ къуватдиз ихтибар авач. Чаз авай ФСОдин малуматрив кьурвал, анжах 0,4% инсанрин чалахъ жезва къуват гвайбурухъ. Мадни чаз бес жезвач вини дережадин пешекарар, лап тIимил ава. Я духтурар артух авач хъсан, я муаллимар. Виринра чуьнуьхзава арцI, им виридаз гьакI хьана кIанзавай кIвалах хьиз аквазва. Къанунриз касни килигзавач.
Ахпа чи банкрини къайдада кIвалахзавач, кьибле патан Дагъустанда авайбуруз четин жезва гьавиляй, чилел кIвалахзайбурувай кредит къачуз жезвач.


Авай четинвилерикай лугьуз жеда мад Самур вацIун яд чIурукIа паюн, Самур тамун кIиникай яд къачун, гьакIни мсб. Хабарар авай сайтрини и кIвалахрикай лап тIимил кхьизва.


Диндин пата авай четинвилерни рикIел фенва, абурукай терактар я КТОяр хьайила я рахазвайди.
«Серин экономикадин», «серин арцIунин» кьадарар акурла, аламат жезва.


Гьукуматдин жегьилрин сиясат лап зайиф я.


Гилани кьабулнавач «Дагъустан Республикадин чIаларикай къанун», чи вири чIалар гьикI хуьдатIа кхьенвай.


Куь гузвач и вири четинвилер гьич ийиз?


Гьукуматдин кьил-кьилел алай килигун авач Кьибле патан четинвилериз. Идалай гъейри, жемят вични секинзава, киснава. Чун гъавурда акьуна кIан я, икI зайифдаказ, жуван халкьдинни хайи дигедин четинвилериз килиг тийиз, нафакьадин къайдада («иждивенчески») жув тухуз хьайитIа, чи четинвилер тIимил жедач, мадни пара жеда.


Чеб гьиниз ийидатIа чин тийиз, кIвалах авачиз, исятда жегьилар Дагъустандай катзава, ахпа фейи чкада амукьзава.
Рутулриз, табасаранриз, агъулриз, цIахурризни лезгийриз вуч кимизва, сад садан арада хъсан, гьуьрмет авай, ихтибар авай, виридаз менфят къведай алакъаяр туькIуьрдайвал?


Кьибле патан Дагъустандин миллетрин арада гьамиша лап хъсанбур тир. Чун лап шад я хьи, садрани гьич са къални тахьайди инсанрин арада.


ГьикI хьайитIани, авазва садбур, чи миллетрин арадани къал тваз кIанзавайбур.


Чи миллетрин арада тIимил ава сад садан арада алакъаяр кIеви ийидай, чун сад ийидай  проектар. Ибур жедай жегьилрин, медениятдин, экономикадин, маса рекьерай проектар.


И патахъай заз аквазва лап гьяркуь рехъ, анжах кIвалахна кIанзава. Аллагьди чаз къалурна, гьикI ва вуч ийидатIа. 


Сагърай, Вагьаб Гьаджиевич!

Магьамед Алиев, ЛММФДАдин Дагъустанда векил

.

ФЛНКА

Мумкин я ваз килигиз кIан хьун:

Шаиррин диге – Цилинг

Вини Филер

Ярославлдин лезгийри къуват къачузва

Дербендин гьалдрунар

Суварин тамарин къене авай Филифар

Къейдер (0)